- τρωκτικά
- Τάξη θηλαστικών που αποτελείται από μεγάλο αριθμό ειδών, πολύ διαφορετικών στις διαστάσεις, στη μορφή και στις συνήθειες. Ο πιο σπουδαίος διακριτικός χαρακτήρας είναι η οδοντοφυΐα, χωρίς κυνόδοντες και γενικά μόνο με 4 κοπτήρες, πολύ μακριούς και κοφτερούς, που ένας μεγάλος χώρος τούς χωρίζει από την ομάδα των προγομφίων και των γομφίων. Ο συνολικός αριθμός των δοντιών ποικίλλει από 28 στα κουνέλια έως 12 στον αυστραλιανό υδρόμυ. Οι κοπτήρες, που μπορούν να κόψουν και να θρυμματίσουν ακόμα και σκληρές ουσίες μεγαλώνουν συνεχώς για να αντισταθμίσουν τη μεγάλη φθορά που παθαίνουν· γενικά είναι επενδυμένοι με σμάλτο μόνο στην μπροστινή επιφάνεια και έχουν συχνά πορτοκαλί ή κίτρινο χρώμα. Οι μασητικοί μύες των τ. προπάντων στα μάγουλα (μασητήρες) είναι πολύ ανεπτυγμένοι και η γνάθος παρουσιάζει αξιοσημείωτη ευκινησία. Τα άκρα, ιδιαίτερα τα πίσω, έχουν πολύ διαφορετική ανάπτυξη στα διάφορα γένη· τα δάχτυλα, με γαμψά νύχια γενικά, είναι 3-5 στα πίσω άκρα και 4-5 στα μπροστινά. Το τρίχωμα μπορεί να είναι πυκνό και απαλό ή αγκαθωτό (ύστριξ) ή ακόμα να λείπει τελείως, όπως στον λείο ετεροκέφαλο της ανατολικής Αφρικής. Τα τ. περιλαμβάνουν 45 οικογένειες (11 έχουν εξαφανιστεί), που υποδιαιρούνται σε δυο υποτάξεις: των απλοδόντων, που είναι πολυάριθμα και εξαιρετικά ποικίλα, και των διπλοδόντων, που χαρακτηρίζονται από την παρουσία στην κάτω γνάθο δύο κοπτήρων –πολύ μικρών και καλυμμένων από σμάλτο και στις δυο πλευρές– οι οποίοι βρίσκονται πίσω από τους κανονικούς κοπτήρες. Στη δεύτερη αυτή υπόταξη ανήκουν σήμερα δύο μόνο οικογέναες: οι λαγίδες (λαγοί και κουνέλια) και οι οχοτονίδες, που περιλαμβάνουν ένα μόνο γένος.
Είδη τρωκτικών που ζουν σήμερα: 1. λαγός ο αρκτικός· 2. καπιβάρα· 3. ιπτάμενος σκίουρος· 4. κοεντού με συλληπτήρια ουρά· 5. μαρά ή λαγός της Παταγονίας· 6. τριώνυμος ο Σουϊνδέρειος ή ποντικός των μπαμπού· 7. λαγός της Καλιφόρνια· 8. μεγάλη πάκα η αθάρειος· 9. ασπάλακας της Ουγγαρίας· 10. ποντικός της Φλόριδας· 11. ποντικός καγκουρό του Χέερμαν? 12. ετεροκέφαλος ο λείος? 13. μυωξός? 14. σιτέλλος ο λεοπάρδειος· 15. βαθύεργος ο θαλάσσιος· 16. γιγαντιαίος ποντικός της Γάμβιας· 17. πίκα αμερικάνικη· 18. ταμίας ο ταινιωτός· 19. μπορουντούκ
* * *τα, Νζωολ. η πολυπληθέστερη τάξη τών θηλαστικών, στην οποία ανήκουν ζώα με ιδιόμορφη οδοντοφυΐα, που περιλαμβάνει μόνον κοπτήρες και γομφίους, και η οποία έχει περισσότερα από 2.400 είδη, όπως είναι οι ποντικοί, οι αρουραίοι, οι σκίουροι, οι κάστορες και τα χάμστερ, ζώα τα οποία αντιστοιχούν στο 50% τών αρτίγονων θηλαστικών.
Dictionary of Greek. 2013.